27 اوت 2025، ساعت 11:04

نقش عناصر غذایی در تغذیه گیاهان

مقدمه


تغذیه صحیح گیاهان یکی از پایه‌های اساسی در افزایش عملکرد، بهبود کیفیت محصولات کشاورزی و پایداری سیستم‌های تولید است .
گیاهان برای رشد و نمو به مجموعه‌ای از عناصر غذایی نیاز دارند که هر یک نقش مشخص و غیرقابل جایگزینی در فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه ایفا می‌کنند.

این عناصر به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند: عناصر پرمصرف  (ماکرونوترینت ‌ها)  و عناصر کم ‌مصرف  )میکرونوترینت ‌ها (

عناصر پرمصرف 

عنصر

نقش

علائم کمبود

علائم  بیشبود

نیتروژن (N) 

جزئی از ساختار پروتئین‌ها، آنزیم‌ها و کلروفیل

زردی برگ‌های مسن، کاهش رشد

رشد زیاد برگ و کاهش میوه‌دهی

فسفر (P)

انتقال انرژی (ATP)، تقسیم سلولی، ریشه‌زایی

رشد کند، رنگ بنفش برگ‌ها

کاهش جذب عناصر ریزمغذی

پتاسیم (K)

تنظیم تعادل آبی، فعال‌سازی آنزیم‌ها

سوختگی حاشیه برگ‌ها

اختلال در جذب Ca و Mg

کلسیم  (Ca)

تقویت دیواره سلولی، رشد مریستم‌ها

نکروز نوک برگ‌ها

 

منیزیم  (Mg)

جزء مرکزی کلروفیل، فعال‌سازی آنزیم‌ها

زردی بین رگبرگی برگ‌های پیر

 

گوگرد (S)

تشکیل اسیدهای آمینه گوگرددار

زردی برگ‌های جوان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عناصر کم‌مصرف

عنصر

نقش

علائم کمبود

توضیحات تکمیلی

آهن  (Fe)

سنتز کلروفیل، فعالیت آنزیم‌ها

زردی بین رگبرگی برگ‌های جوان

 

روی  (Zn)

تنظیم رشد، تشکیل هورمون‌ها

کوتولگی، لکه‌های سفید برگ

 

منگنز  (Mn)

فتوسنتز، فعال‌سازی آنزیم‌ها

زردی بین رگبرگی، لکه‌های قهوه‌ای

 

مس  (Cu)

تنفس سلولی، متابولیسم کربوهیدرات‌ها

زردی، پژمردگی شاخه‌ها

 

بور  (B)

تقسیم سلولی، رشد مریستم، گرده‌افشانی

ترک میوه، پوسیدگی چغندرقند

 

مولیبدن  (Mo)

تثبیت نیتروژن، متابولیسم نیترات

شبیه کمبود نیتروژن

 

کلر  (Cl)

تنظیم فشار اسمزی، فتوسنتز

پژمردگی و کندی رشد

کمبود نادر است

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نتیجه‌گیری


درک عمیق از نقش عناصر غذایی در تغذیه گیاهان، گامی کلیدی در بهینه‌سازی مصرف کودها، افزایش راندمان تولید و حفظ سلامت خاک است.
برنامه‌ریزی تغذیه‌ای بر اساس آزمون خاک، نوع گیاه، مرحله رشد و شرایط محیطی باعث می‌شود گیاه به‌طور متعادل از تمام عناصر بهره‌مند شود و حداکثر عملکرد را ارائه دهد.

استفاده از کودهای تخصصی و محلول‌های تغذیه‌ای هدفمند، ابزاری قدرتمند در دست کشاورزان مدرن برای نیل به کشاورزی پایدار و اقتصادی است.
 

aliakbari

27 اوت 2025، ساعت 11:04
با دیدن محصولات ما برپایه علمی محصول مورد نظر خود را انتخاب کن